گرنگی کۆڕبەندی داڤۆسی 2020
رۆندك فارس

وەهمێکی باو هەیە کە پێی وایە کتێبەکان تەنها چەند تەنێکی سڕ و سستی بێ گیان و بێ‌ کاریگەرن، بەڵکو کتێب تەنها چەند کاغەزێکی بێ سوودە تەنیا بۆ پڕکردنەوەی ڕەفەکانی زانکۆ و کڵێسا و مزگەوتەکان کەڵکیان لێ وەردەگیرێت. ئەمە لە دۆخێكدا كە زۆربەی پسپۆرانی ئەم جیهانە باس لە سیستەمێکی نوێی‌ جیهان دەکەن!


لەپێناو گەیشتن بە ناوەڕۆكی ئەو وەهمە تەمەن درێژەی مرۆڤ بۆ کتێب، بە پێویستم زانی كە لە ڕێگەی خودی زانیاریییە تۆمارکراوەکانی ناو پەرەکانی کتێب و شاشەکانی کۆمپیوتەرەوە، خوێندنەوەیەك بۆ ئایندەی سیستەمە نوێ‌ جیهانییەكە، بۆخۆم بە ڕەواببینم، نەخاسمە لە چیا سیحراوییەكەی جیهانەوە، کە کۆڕبەندی داڤۆسی 2020 لێ بەڕێوەدەچێت.


چەند دێریكی بچووک لە بیرکردنەوەی "بابا وەحشی دارستان" بۆ گرنگی کتێب زۆر سەرنجی ڕاکێشام.


"بابای وەحشی دارستان تێگەیشتنێکی واقیعانە تری هەبوو کاتێك لەبەردەم لاپەڕەی چاپکراودا دەنووشتایەوە، بە هۆی توانای بێ سنووری لە گواستنەوەی نامەکاندا".


دوای بەدواچوونم بۆ بەشێک لە کتێبەکانی ژیانی سەرکردە و پیاوانی ئاینی وفەلسەفی زانایانی بوارەکانی زانستی هەروەها ڕاپۆرتە تۆمارکراوەکانی جیهانی تا ساڵی 2019 گەیشتم بەو ئەنجامەی بەشێک لەو کتێبانەی کە نووسراون وەک ئەو دەرمانانە وان کە بۆ نەخۆشیەك نووسران و، درەنگتر کاریگەرییان دەردەکەوێ.


گرنگی کۆڕبەندی داڤۆسی 2020، بۆ (من)ێکی دانیشتووی کوردستان و توێژەرێکی ئابووری، تایبەتمەندی خۆی هەیە، چونکە لە 50 یەمی ساڵیادی دامەزراندی ئەم کۆڕبەندەدا، سەرۆکی هەرێمی کوردستان هاوکات لەگەڵ زیاتر لە 3000 سەرکردە و کەسایەتی ناودار و کاریگەر و گەورە بازرگانانی جیهانییدا بەشداری ئەم کۆڕبەندە دەکات.


جێگەی سەرنجە كە سەرکردایەتی کوردستان بۆ سێیەمین جارە بەشداری کۆڕبەندی داڤۆس دەکات.


ساڵی 2017 سەرۆك مەسعود بارزانی بەشداریی لە کۆڕبەندی داڤۆس کرد و لە پانێڵێك بەشداربوو؛ ساڵی 2018 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی وەکو سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان بەشداریی کرد. ئەمساڵیش وەکو سەرۆکی هەرێمی کوردستان بەشداری لە کۆڕبەندەکە دەکات.


لە "داڤۆس 2020" چاوی جیهان بە گشتیی و کوردستان بە تایبەتی لەسەر پانێڵەکەی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەبێت لەژێر ناونیشانی "ناجێگریی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا".


سەرنجی پانێڵەکە لەسەر عێراق و گرژییەکانی ئەم دواییەی ناوچەکەیە، هاوکات باس لە قەیرانەکان و پرسی سەقامگیری و ئاشتی ئێستای عێراق دەکرێت.


بۆ لێکدانەوەی گرنگی ناونیشانی پانێڵەکەی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، گرنکە شیکردنەوەمان بۆ کەسانی بەشداربوو لە کۆڕبەندەکە هەبێت.


گرنگترین ئەو کەسانەی فەوکسی میدیا و شرۆڤەكارە سیاسی و ئابوورییەکانی جیهانییان لەسەرە هەریەکە لە دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا و گرێتا تانبێرگ، کچە چالاکڤانی بواری ژینگە و دارا خەسرۆ شەهاب سەرۆکی کۆمپانیاکانی ئوبەرن، کە بە رەگەز ئێرانیە و هەڵگری وڵاتینامه‌ی ئەمریکاییە.


لە هەمان کاتدا لە کۆڕبەندەکەدا بوونی هەریەکە لە وەزیری دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا و ڕاوێژکاری ئەڵمانیا و جێگری سەرۆك وەزیرانی چین و شاندی یاوەری کۆمپانیا زلهێزەکانی چین چێژی هاوسەنگی بە دەرئەنجامی پێشهات و ئەگەرە چاوەڕوانکراوەکانی 30 ساڵی گەشەی ئابووریی جیهان دەدەن.


پەیامی کۆڕبەندی ئابووری داڤۆس 2020 "گەشەسەندنی سەقامگیر لە پێناو جیهانێکی یەکگرتوو و بەردەوامە". دامەزرێنەری کۆڕبەندی ئابووریی جیهان لەو بارەیەوە دەڵێت: "هەستێکی نامۆیە، دەبینیت ئەو هەموو کەسایەتییە بەشدارە و بەردەوام هەوڵدەدەیت لەپێش ئەو شتانە بیت کە ڕوودەدەن. لەم رووەوە پێموایە ئەو 50 ساڵە زۆر بە خێرایی تێپەڕیوە؛ کاتێکیش سەیری دواوە دەکەم هەست بەوە دەکەم کە لە ماوەی 50 ساڵدا چەندە جیهان گۆڕانکاریی خێرای بەخۆوە بینیوە و چۆن خۆمان لەگەڵ ئەم گۆڕانکارییانە گونجاندووە".


ئەم لێدوانەی کلاوس شواب، سەرۆکی کۆڕبەندەکە هەڵوێستەی زۆر لە خۆ دەگرێت کە شایەنی باسکردنن لەم جیهانەی ئیستادا، بۆ ئەوەی بیرمەندە جیهانییەکان بە تایبەت ئابووریناسان هەست بە کاریگەریی دەرمانە نووسراوەکانی ناو کتێبە مێژووییەکان بکەن و پێشهاتی درووست بۆ داهاتووی جیهان لە رووی ئابوورییەوە بخەنەڕوو.


گرنگی کۆڕبەندی ئابووری  داڤۆس و شوێنی بەستنی کۆنگرەکە بۆ سیستەمی جیهان چییە؟


کۆڕبەندی ئابووریی جیهان سەرەتا لەژێر ناوی "کۆڕبەندی بەڕێوەبردنی ئەوروپا" لە ساڵی 1971 دامەزرا، پاشان لە ساڵی 1987 ناوەکەی گۆڕدرا بۆ "کۆڕبەندی ئابووریی جیهان". کۆڕبەندی ئابووریی داڤۆس لە 50 ساڵی تەمەنیدا لە سەکۆیەکەوە بۆ دەوڵەمەندەکانی جیهان گۆڕدرا بۆ پلاتفۆرمێك بۆ دانووستاندنە گرنگەکانی نێوان وڵاتان.


داڤۆس لە ماوەی 50 ساڵی تەمەنیدا تەنها بۆ سەرکردەکان گرنگ نەبووە، بەڵکو بیرۆکەی بنیاتنان و دامەزراندنی ڕێکخراوێکی لەم چەشنە بۆ بەبازاڕکردنی ئازار و مەینه‌تییەکانی زانا و بیرمەند و ئەدەبنووسی ئەڵمانی " تۆماس مان" ی خاوەنی کتێبی بەناوبانگی "چیای سیحراوی" بووە.


تۆماس مان لە کتێبی چیای سیحراوی دەڵێت: "داڤۆس ئەو شوێنەیە دەتوانێت تێروانینی جیهان بگۆڕێت بۆ ژیان". ئەم بیرمەندە هاوشانی وڵاتەکەی بووە بۆ بەشداریکردن لە جەنگی جیهانی یەکەم، بەڵام دژی بەشداریکردنی ئەڵمانەکانبووە لە جەنگی جیهانی دووەم  و جەنگی بەمەترسی بۆ ئەڵمانییەکان وکارەساتی مرۆیی وەسفکردووە، بەڵام بەهۆی کاریگەریی کتێبەکەی وئەقڵیەتی خەوتووی ئەڵمانەکان، هۆکار بوو بۆ ئاوارەبوونی تۆماس مان بۆ ئەمریکا و دواتر نیشتەجێبوونی لە سویسراو تا کاتی مردنی.


 هەڵگیرسانی شۆرشی ئیسلامی ئێران و کۆتاییهاتنی جەنگی ساردی نێوان ئەمریکا و رووسیا و جەنگی هەشت ساڵەی نێوان عێراق و ئێران،  هۆکار بوون بۆ روودانی جەنگی دوومی کەنداو و سەرهەڵدانی جەنگی دژی تیرۆر. ئەم ڕووداوە مێژووییانە میتۆدی بەهێزن بۆ دیاریکردنی هاوپەیمانی نێوان زلهێزەکانی جیهان لە کۆڕبەندی ئەمساڵی داڤوس بە ئامانجی  دیاریکردنی سیستەمی جیهانی 2020 تا 2050.


ئەمساڵ لە ژێر درووشمی پاراستنی ژینگە و ڕێگەگرتن لە کارەساتە سرووشتییەکان  لەلایان کچێکی تەمەن پێنەگەییوی سویدی ڕێکخراوی داڤۆس بە پەیام و ودیدگای ستراتیجی، دەرفەتی بۆ 677 سەرکردە و بەرپرسی باڵای جیهان رێکخستووە بۆ ئەوەی 175 پانێڵ و گفتوگۆی تایبەت لەسەر حەوت بواری سەرەکی بەرامبەر دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا ڕێکبخات، بۆ هاوسەنگی ڕاگرتنی سیستەمی جیهانی و ژینگەیی هەسارەی زەوی بەرامبەر بە پێشکەوتنە تەنکنەلۆجییەکان و گۆڕینی ڕێڕەوە دەرییەکان بە هاوپەیمانی، بە ئامانجی گەشەسەندنی ئابووری وڵاتانی کیشوەرە رەشەکە بۆ بەستەڵەکانی ئەتلانتیك لە رێگەی زەریای هیندی و بەکارهێانی وڵاتی چین وەك ئامرازێك بۆ گەشەسەندنی وڵاتانی ئۆراسیا لەڕێگەی کەمکردنەوەی بەرهەمهێانی وزە لەلایان ئەمریکا و کەنەدا و پشتبەستن بە سەرچاوەی وزەی خۆڕهەڵاتی ناوەڕاست و دەریای قەزوین بۆ پڕکردنەوەی خواستی وزە لەلایه‌ن ئەوروپییەکان، پێدانی دەرفەت بە سنوورە کراوەکانی ڕووسیای ئەوروپی لە رووی جیۆپۆلیتیکەوە بۆ ئەوەی بەرهەمهێنانی گازی سرووشتی زیاد بکات و جیهان لە بەرهەمهێانی قەیرانی وزەی دژی ژینگە (نەوتی خاوی بەردینی) بپارێزێت.


کەواتە بۆ خۆشکردنی ڕێرەوەی ئەم نەخشەڕێگەیە، داڤۆسی 2020 بە مەیدانی داڕشتنەوەی  هاوکێشە سیاسەکانی 30 ساڵی داهاتوو دادەنرێت لە نێوان ووڵاتە ئەوروپیەکان وئەمریکییەکاندا، بە چاودێری پاشایانەی بەریتانیا دوای دەرچوونی لە یەکێتی ئەوروپا. کەواتە وڵاتە خۆرئاواییەکان وخۆرهەڵاتییەکان هەریەکە لە وڵاتانی ئۆڕاسیا و خۆرهەڵاتی ناوەڕاست  بەتایبەت ئێران و تورکیا وەک میتۆدێك بەکار دەهێنن بۆ کۆنتڕۆڵکردنی سنوورە دەریاییە ستراتیجیەکانی باکووری ئەفریقا و درووستکردنی سەقامگیری لە ڕێرەوە ئاوییەکان و پاراستنیان لە گەشەسەندنی تیرۆر لە هەریەکە لە ناوچەکانی (سوریا، عێراق، یەمەن، لیبیا، سودان، لبنان).


ئەنجام


بە دیڤچوون لە ئاماری نەوت وگاز لە ساڵانی 1970 - 2019 و خوێندنەوەی پێنوێنە ئابوورییەکانی بازاڕی جیهان، پێموایە نەخشە ڕێگای ئابووری 30 ساڵی داهاتووی جیهان بەتایبەت دوای کۆڕبەندی داڤۆسی 2020 بەم شێوەیە دەبێت:


- دوای دەرچوونی بڕیاری خۆماڵیکردنی کێلگە نەوتییەکان لەلایه‌ن وڵاتانی کەنداوی عەرەب و ووڵاتانی بەرهەمهێنانی نەوتی ناوچە چڕەکانی وزە لە خۆڕهەڵاتی ناوەڕاست، چیتر بڕی بەرهەمهێانی نەوت بە تەنیا كاریگەریی لەسەر ئابووری جیهان و گەشەسەندنی ئابووری درووست ناکات.


- بەرزبوون و نزمبوونەوەی نرخی نەوت و سەرچاوەکانی دیكه‌ی وزە لەدەست هیچ وڵاتێك نییە، بەڵکو جیۆپۆلیتیکی ناوچەکەیە کاریگەریی جیۆئیکۆنۆمی بۆ بازاڕەکانی جیهان دیاریدەکات و هاوکێشە سیاسییەکان دەگۆڕێت بە پێی خواستی رووداوەکان.


- گەشەسەندنی وڵاتان لە سەر بنەمای نەوت نییە بەڵکو سیستەمی گەشەسەندن کاتێك دێتە دی، ئەگەر ئەو وڵاتە دەوڵەمەند بێت بە نەتەوە و پێکهاتە، ئەوا ئەو کاتە نەوت و وزە تەنها وەسیلەن بۆ گەشەسەندن نەك بنەما.  بە واتایەکی دیكه‌، سیستەمی حکومڕانی و پێکەوه‌ژیانی ئەو نەتەوەو پێکهاتانە بە ئاشتی و درووستکردنی سەقامگیری و راگرتنی هاوسەنگی لە نێوان وڵاتانی هاوسنوور لە ڕێگەی پتەوکردنی پەیوەندییە نێودەوڵەتییه‌کان، ئامرازی ڕاگرتنی سەقامگیری و پێشکەوتنی قۆناغ بە قۆناغن.


پێشکەوتنی ئەمریکا و ئەوروپا بە شێوازێکی بەردەوام، بە مەحاڵیش  بێت، نابێتە هۆی گەشەسەندنی ئابووری جیهان، بۆیە رووداوەکانی مێژوو دەکرێت دووبارە ببنەوە بۆ درووستکردنی هاوپەیمانی نوێ بۆ ڕێگەدان بۆ پێشکەوتنی وڵاتانی دیكه‌، بۆ ئەوەی داهاتی تاکی ناخۆیی زیاد بێت، ببێتە هۆی درووستکردنی رێکكەوتنی بازرگانی نێوان وڵاتە زلهێزەکان و ڕاکێشانی وەبەرهێاننی بیانی، ڕاگرتنی هاوسەنگی نرخی نەوت و ڕێگە نەدان بە تاك جەمسه‌ریی دەسەڵات لەسەر بنەمای نەتەوەیی و ئایینی و توندوتیژی (دیکتاتۆری).


- بوونی وەبەرهێانی بیانی بەواتای کردنەوەی دەرگا بە ڕووی ڕێکخراوی ئەمریکی و ئەوروپی دێت بۆ هەر ناوچەیەك، بەواتایەکی تر چاودێریکردنی ئەو کۆمپانیا و ڕێکخراوانەیە بۆ پاراستنی ژینگەو ڕێگەگرتنە لە خراپ بەهەمهێانی سەرچاوەکانی وزە و درووستبوونی کارەساتی مرۆیی و ژینگەیی.


- پەیامی کۆربەندی داڤۆسی 2020 بۆ پاراستنی ژینگە لە زنجیرە چیاکانی "ئەلپ" ی سویسڕا، پەیامی ستراتیجی و دوورمەودان، چونکە دوای کۆتاییهاتنی جەنگی جیهانی دووەم و پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا بەتایبەت بۆ بەرهەمهێانی چەکی پێشکەتوو لە رێگەی بەکارهێنان وپیتاندنی یۆرانیۆم وەک وزەیەك بۆ پێشخستنی پیشەسازی، بەردەوام هۆکار بووە لە گۆرانی هاوپەیمانێتی  لە نێوان زلهێزەکان بۆ دەستگەیشتن بە ناوچە چرەکانی یۆرانیۆم، بەنموونە دوای شۆڕشی ئیسلامی ئێران لە 1979 و جەنگە بەردەوامەکانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بەهۆی دەوڵەمەندی دەریای قەزوینە لە یۆرانیۆم گازی شلی بەردینی، بۆیە لە 1980 تاکو ئێستا ململانێ و هاوپەیمانی نێوان نێوان ئەوروپییەکان و ئەمریکییەکان گۆڕانی بەسەردا هاتووە، سنوورە جیۆسیاسییەکانی ئێران بۆ وڵاتانی ئەمریکای لاتین و ئەوروپای مەزنی  سەردەمی 1870 شاهیدی ئەو دەرئەنجامەن.


- ململانێی وڵاتان بۆ دەستگەیشتن بە یۆرانیۆم و گازی بەردینی ناوچە چڕەکانی ئەم دوو توخمە کانزاییە، ئامانج لێی‌ رێگریکردنە لە پیسبوونی ژینگە، چونکە نەبوونی تەکنەلۆجیای پێشکەوتوو هۆکارە لە کاریگەریی نەرێنی پاشماوە گازییە بەرهەمهاتووەکان و گەرم داهاتنی گۆی زەوی ڕوودانی بورکان و وشکە ساڵی و ئاوارەبوونی خەڵك و درووستبوونی قەیرانی خۆراك و بەردەوامی توندوتیژی بۆ بەدەستهێنانی بژێوی ژیان و دەستپێکردنی شاڵاوی ئاوارەبوون و زیادبوونی دیاردەی کۆچ.


- بەشداریکردنی دۆناڵد ترەمپ و گرنگی بەشداریکردنی لە داڤۆسی 2020، دوای کشانەوی ئەمریکا لە هەریەکە لە ڕێکكەوتنەکانی (ئەتۆمی ئێران و کشانەوی ئەمریکا لە سوریا و دەرچوونی ئەمریکا دێت لە رێکەوتنی وڵاتان بەسەرپەرشتی ئەڵمانیا بۆ رێگریکردن لە پیسبوونی ژینگە، کێشەی دیواری ئەڵمانیا، کوشتنی قاسم سلێمانی)، بۆیە تیشکخستنە سەر ڕێکكەوتنە ئامانجدار و ستراتیجییەکانی هەریەکە لە ئەمریکا و ئەڵمانیا لەگەڵ بەشداربووانی ناو کۆڕبەندی داڤۆس، نەخشەسازی پاراستنی ژینگە لەژێر پەردەی نەهێشتنی تیرۆر و ڕێگەنەدانە بە زیاد بەرهەمهێانی وزەی نادرووست.


- دەوڵەمەندی ئەمریکا بە وزە و پێشکەوتنە بێ شومارەکانی ئەڵمانیا لە پیشەسازی، دەرگا بۆ ڕێكکەوتنی نوێ لەگەڵ وڵاتانی تری جیهان بەتایبەت باکووری ئەفریقا ئۆراسیا دەکرێتەوە، بۆ ئەوەی وەک جێگرەوەی ئەم دوو وڵاتە دەستبکەن بە گەشەسەندن  لە ژێر چەتری ئەم دوو وڵاتە.


- ڕێکكەوتنی وڵاتان لەگەڵ ئەڵمانیا و ئەمریکا، کاریگەریی لەسەر رەوشی یەکێتی ئەوروپا دەبێت، بە تایبەت دوای دەرچوونی بەریتانیا لە یەکێتی ئەوروپا، و ناڕوونی داهاتووی یەکێتی ئەوروپا  دوای پەرتبوونی هەریەکە لە فەرەنسا و ئیتاڵیا بۆ سنوورە ئاوییەکانی باکووری ئەفریقا و ڕێکكەوتنی نێوان ئەڵمانیا و رووسیا بۆ گواستنەوەی گازی رووسیای ئەوروپی و ڕێکكەوتنی نێوان ئیسرائیل و یۆنان و میسر بۆ گواستنەوەی گازی سرووشتی دەریای ڕەش بۆ ئەوروپا.


- پانێل و ڕێکكەوتنەکانی تایبەت بە ژینگە، داهاتووی پەیوەندییەکانی ئوسترالیا و بەریتانیا لە ئەمریکای لاتین و دوورگەی ئەتلانتیك دیار دەکات، کە ئامانج لێی ڕیگریکردنە لە گۆڕانی کەشوهەوا و تووانەوەی زیاتری بەستەڵەکه‌كانی دوورگەری ئەتلانتیکە لەزنجیرە چیاکانی ئەلپ و درووسبوونی کارەساتی مرۆیی و سیاسییە  بەهۆی دەوڵەمەندی ناوچەکە بە نەوت وگاز.


- شەڕی بە وەکالەتی ئەمریکا لە خۆڕهەڵاتی ناوەڕاست، ئامانج لێی‌ دابەزینی هاوردەکردنی وزەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستە لەلایه‌ن ئەمریکاوە، ڕێکكەوتنە دوورمەوداکانی ئەمریکایە بۆ بەکارهێنانی سنوورەکانی خۆڕهەڵاتی ناوەڕاست و ڕیگەگرتنە لە زیادبوونی هەژموونی ڕووسیا لە ئێران و بەکارهێنانی تورکیایە وەك شمشێرێکی دووسەرە بۆ هەر ڕێکەوتنێك کە زیان بە بەرژەوەندی ئەمریکا بگەیەنێت.


- ئامادەبوونی جێگری سەرۆک وەزیرانی چین، دوای ڕێكکەوتنی‌ ئامانجداری ئەمریکا و چینە تا ساڵی 2050، واتای زیادبوونی هەژموونی چین و هیندستانە لە ناوچەکانی قەوقاز و کیشوەری ئەفریقا بۆ زیادکردنی ڕێژەی هەناردەی ئەمریکا بۆ  چین و ٪60 وڵاتانی ئاسیای ناوەڕاستە.


- ڕێکكەوتنەکانی نێوان تورکیا و رووسیا، هۆکاری دروستبوونی هەناسەتەنگی وڵاتە ئەوروپییەکان و ئەمریکییەکانە، بۆیە پڕسی وروژاندی کردنەوەی سنوورە ئاوییەکان بەرامبەر بە ئاوارەکان لەلایه‌ن تورکیا بۆ ئەوروپا و کڕینی سیستەمی مووشەکی S-400  لە لایه‌ن تورکیا،  فشارخستنە سەر ئەمریکایە بۆ زیادکردنی هەژموونی زیاتری تورکا لە نەخشەسازی عوسمانیزم.


- هەرێمی کوردستان دوای کۆڕەوە چارەنووسسازەکەی 1991 و پێکهێنانی یەکەم کابینەی حکومەت و پتەوکردنی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکانی لەگەڵ وڵاتانی زلهیز و واژووکردنی چەند ڕێکكەوتنێكی ستراتیجی گرنگ کە دەکرێت لە داهاتوودا کێرڤی گەشەسەندنی کوردستان بەرادەیەك بەرزببێتەوە، کە کوردستان نزیک بکاتەوە لە دوبەی کە سەرۆک بارزانی بە ده‌وری نەزانی کە دەکرێت کوردستان ببێت بە دوبەی.


- بەرهەمهێنانی نەوتی کوردستان و بەردەوام زیادبوونی بیرە نەوتەکانی کوردستان و ڕێکكەوتنی نیوان ئەمریکا و کوردستان لە گواستنەوەی نەوتی کوردستان بە بۆڕییە نەوتییەکانی "نابۆکۆ" و ڕێکكەوتنی نێوان کوردستان و رۆسنەفت لە کاتی ئەنجامدانی ڕیفڕاندۆم  ئەمە لە لایەك و، ڕێکكەوتنە پیشەسازییەکانی کوردستان لەگەڵ ئیمارات و قەتەر و کۆریای باشوور لە لایەکی دیكه‌،  گرنگی پێگەی پانێڵەکەی سەرۆکی هەرێمن لە کۆڕبەندی داڤۆسی 2020، ئەمەش بەهۆی  دووربینی سیاسەتی بەڕێوەبردنی سەرکردایەتی هەرێمی کوردستانە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست.


- ئەنجامدانی ڕیفڕاندۆمی کوردستان و دووبارەکردنەوەی دەرگای دیبلۆماسی نیوان وڵاتانی رۆژئاوا و ئەوروپییەکان و خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، گرنگی پێگەی جیۆپۆلیتیکی کوردستانن، بەتایبەت کردنەوەی سنوورەکانی کوردستان بۆ ئاوارە و پەنابەران دوای ئاڵۆزییەکانی ناوچەکانی عێراق و سووریا.


- پێکهێنانی کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە بەشداری لایەنە سیاسییە گرنگەکانی کوردستان و ڕێکكەوتنی کوردستان لەگەڵ حکومەتی بەغدا و ئەنجامدانی چاکسازی چەکی بەهێزی قسەکردنی سەرۆکی هەرێمن لە کۆڕبەندی داڤۆس، بۆ گەیاندنی پەیامی کوردستان بۆ خواستی گەشەسەندن و لە سەر بنەمای دیموکراسی و پێکهاتە و نەتەوە، بە ڕۆحیەتی پێکەوەژیانی دوور لەلایه‌نگیری هیچ وڵات و دراوسێیه‌ك لەسەر بنەمای تائیفی، هۆکارن بۆ واژووکردنی چەندین ڕێکكەوتنی بازرگانی گرنگ بۆ کوردستان لە داهاتوودا.




k24
AM:03:24:25/01/2020