پێویستیى چاکسازى
بەڵێن ئیسماعیل
چاکسازی پرۆسەیەکی درێژە و دەبێت بەردەوام بێت، هەمو شتێک لە ژیاندا و بە تایبەت پرۆسەی ئیدارەدان و حکومڕانی پێویستی بە چاکسازی بەردەوامە، (ئیرادە و متمانە) دو چەمک و چەکی ناوەوەیە بۆ بەردەوامبونی پرۆسەی چاکسازی هەر ئەمەشە وا دەکات بەربەستەکان تێک بشکێندرێت.
ئەوەی لە هەرێمی کوردستاندا دەگوزەرێت خراپ ئیدارەدانی وڵاتە لە (29) ساڵی رابردو.
ئێستا پرۆسەی چاکسازی بۆتە گرنگترین کاری حکومڕانی لە هەرێمی کوردستان، بەمەش خەڵکی کوردستان سودمەندی یەکەم دەبێت دواتر هێز و لایەنە سیاسیەکان، پرۆسەی چاکسازی دەبێتە فاکتەرێکی بەهێزیش بۆ پاراستنی کیانی هەرێمی کوردستان. وەک لە رێکەوتنەکانیشماندا جێگیرمان کردوە، دەبێت پرۆسەی چاکسازی پرۆسەیەکی گشتگیر بێت لە بواری (ئابوری، یاسایی، سیاسى، کارگێری و سەربازی)دا.
ئەم پرۆسەیەش بە دامەزراوە بکرێت و لە چوارچێوەی هەیکەلیەتی حکومەتدا ئەنجومەنی باڵای چاکسازی دروست بکرێت و بە قانون ئەرک و دەسەڵاتەکانی دیاری بکرێت، ئەمە ئەرکی ئەساسی بزوتنەوەی گۆڕانە لەم قۆناغەدا.
بۆیە هەر سەرەتا وەک نیەتێک و وەک بەشێکی بچوک لە پرۆسەی چاکسازی، یاسای چاکسازی لە موچە و دەرماڵە و خانەنشینی پەسەندکراوە و، ئەرکی پەرلەمانی کوردستانە بە وردی چاودێری جێبەجێ کردنى بکات.
ئەگەر رونتر بیڵێم؛ چاکسازی راستەقینە بێجگە لە رێکخستنەوە و چاکردنەوەی هەڵەکان، دەبێت لەسەر داهات و خەرجی بێت. داهاتی هەرێمی کوردستانیش نەوت و ناوخۆیە، بۆیە دەستبردن بۆ کەرتی نەوت و خاڵەسنوریەکان و لێخۆشبونی گومرگ و رێکخستنەوەی باج زۆرگرنگە.
لە روی سەربازیەوە، یەکخستن و بە دامەزراوەکردن و بە نیشتیمانی کردنی هێزە چەکدارەکان.
لە روی یاساییەوە، بە هێزکردن و سەربەخۆکردنی دەسەڵاتی دادوەری و سەروەری یاسا.
لە روی کۆمەڵایەتیەوە، بە دیهێنانی دادی کۆمەڵایەتی و بە هێزکردنی کۆمەڵگای مەدەنی.
لە روی ئیداریەوە، فراوانکردنی بەشی خوارەوەی حکومەت و بچوکردنەوەی هەرەمی دەسەڵات و چەسپاندنی سیستەمی لامەرکەزی.
-knnc