هه‌ر بەیانیەك له خه‌و هه‌ڵده‌ستم، له ڕێگه‌ی مۆبایله‌كه‌مه‌وه چاوێكی خێرا ده‌خشێنم به هه‌واڵه سه‌رەكییه‌كانی چەند میدیایەكی كوردستاندا تا بزانم ڕووداوه‌كانی هه‌رێمی كوردستان گه‌یشتوونەته كوێ، بەداخەوە كه‌م بەیانی هەیە، هەواڵی كوشتن یان خۆكوژی یان توندوتیژی نەیەتە بەر چاوم، له هه‌موو ئه‌و رووداوانه‌شدا، نزیكەی بەبەردەوامی تاوانی ژنكوشتنی لەخۆ گرتووە، جا بیهێننە بەرچاوی خۆتان، كورد بیت و ژن بیت و رۆژەكەشت بە خوێندنەوەی ئەو هەواڵانە دەست پێ بكەیت، بزانە چ نائومیدییەك رووت تێدەكات؟
ئه‌وه بۆ چه‌ندان ساڵ ده‌بێ، من له بواری مافه‌كانی ژنان چ به ڕێگه‌ی نووسین بێت یان به رێگەی مه‌یدانی بێت له‌نزیكه‌وه، كار ده‌كه‌م، هه‌موو كات هه‌ر ئه‌و ئومێده‌م له لا هه‌بووه كە ڕۆژێك دێت و ژنانی نه‌ته‌وه‌كه‌م وه‌ك هه‌ر ژنێكی كارا و چالاك و ئازاد، وەك مرۆڤێك بە شێوەیەكی ئاسایی \جا لە هەر بوارێكدا بێت\ هەوڵی خۆیان دەدەن و كار و خەبات دەكەن لەپێناو گه‌یشتن بە ئاوات و ئامانجەكانیان، ئەمەش دوور له توندوتیژیی ڕگه‌زی و دوور لە ئازار و ئەشكەنجە و دوور لە سووكایەتی پێكردن، بەڵام بەداخەوە كە هەواڵەكانی كوشتنی ژن یان ئازاردانی ژن یان ناچاركردنی بە خۆكوشتن یان گێچەڵ بە ژن دەخوێنمەوە، ترووسكایی ئومێدم خەفە دەبێ.
بۆیە بە خەمێكی قووڵەوە دەپرسم: كێ ئەم دیدە خراپەی خزاندووەتە نێو تێڕوانینی زۆربەی تاكەكانی كۆمەڵگەی ئێمەوە؟ ژن له‌نێو ئەو بەشە زۆرەی كۆمه‌ڵگای ئێمەدا بۆ هێنده بینرخ و بێبەها سەیری دەكرێت؟ بۆچی كوشتن و ئازاردانی ژن، هێندە كارێكی ئاسانە لای پیاوانی كۆمەڵگەی ئێمە؟ بۆچی ژن دەشكوژرێت و ئنجا دوای كوشتنیشی هێشتا هەر لە قەفەزی تاوانباردایە؟ بۆچی لە دوژمنایەتیەكان و تەنانەت سوڵحە كۆمەڵایەتیەكانیشدا، ژن وەك بەرخی جەژن دەكرێتە قوربانی؟
رووداوەكەی دوێنێی هەولێر شۆكی كردم... دوو ماڵبات پێشتر ناكۆكیی كۆمەڵایەتی و دوژمنداری كەوتووەتە نێوانیان، ئەو خێزانەی خۆی بە خەتابار زانیوە، داوای سوڵحی عەشایەریی كردووە، ئنجا لەپای ئەم سوڵحە، هەمان ئەو خێزانە سێ كچی خۆیی داوەتە خێزانەكەی بەرامبەر.. بۆچی؟ بۆ ئەوەی خوێنی زیاتر نەڕژێت! بەڵام لەم بەینەدا كەس ناپرسێت: ئایا بۆچی جگە لە پێدانی سێ كچی هەناسەسارد بە ماڵباتی دوژمندار، هیچ میكانزمێكی تر نەگیرایە بەر؟
بۆچی دوژمنایەتی و كۆنه‌قینی دوو ماڵبات، به پێدانی سێ ئافرەت دابمركێندرێتەوە؟ بۆچی تووڕەبوونی پیاوەكان، تەنیا بە قوربانیكردنی كچێك یان چەند كچێك كۆتایی پێ بێت؟ مەخابن كاتێ له میدیاكانەوە گوێبیستی هەردوو ماڵباتی بكوژ و كوژراو ده‌بم، كه باسی به‌خشینی كچان دەكەن، دەڵێی باسی بەخشینی باسووق و سجووق دەكەن! ئه‌ی هاوار ئێوه باسی ژن ده‌كه‌ن، ژن مەڕوماڵات نیە، بەڵكوو مرۆڤە وەكوو ئێوە، كە ماڵباتی بەرامبەر بە دوژمن دەزانیت، بۆچی كچەكانت وەكوو كاریلە دەخەیتە بەردەم دوژمنەكەت؟
جا سەرنج بدەن، ئەو رووداوە كۆتاییەكەی چ كارەساتێكە؟ ئەوە هیچ لەولاوە سوڵح كرا و ماڵباتێك سێ كچیان دا بە ماڵباتەكەی دوژمنایەتییان لەگەڵیان هەیە، بەو ئومێدەی ببێتە قەزاگێڕی خوینڕێژیی زیاتر! كەچی كوڕی ماڵەكەی كە سێ كچیان وەرگرتووە و یەكێك لەو كچانە، هاوسەری ئەو كوڕەیە، هێشتا دڵی بەوەش ئاو ناخواتەوە، بە چەكەوە دەچێتە سەر ماڵی كوڕەكەی سێ خوشكەكەی داونەتێ، ئەمە لە كاتێكدا خوشكێكی خۆشی ژنی ئەو كوڕەیە، رێك دەچێتە ماڵەكەوە و هەم خوشكەكەی خۆی دەكوژێت و هەم كوڕی ماڵباتە كۆنە دوژمنەكە! بزانن لەم چیرۆكەدا ژنبوون چەند سەختە، لەلایەك لەبری خوێن دەدرێی، لەلایەك لە خوێنی خۆتدا دەگەوزێنرێی.
ئێستا ئیتر خوێنی زۆرتر رژێنرایەوە و سەرلەنوێ دوو ماڵباتەكە بوونەوە بە دوژمنی یەكتر، بۆیە دەمەوێ بپرسم: ئایا راگرتنی ئەم خوێنڕێژی و دوژمندارییە، بەقوربانیكردنی چەند كچی تری پێویستە؟ كێ سوڵحیان دەكات؟ كێ ئاشتیان دەكاتەوە؟ ئەی ئەو سی خوشكەی كە بووكی ماڵی بكوژن و برا و براژنەكەیان كوژراون، چارەنووسیان چی دەبێ؟ ئەی دایكی ئەو كچانەی لە خوێنا دران لەمەودوا چۆن بیر دەكاتەوە؟ ئەی دایكی ئەو كوڕەی كە خوشكی خۆیی كوشت، چ دەرمانێك دەوای جەرگی سووتاوی دەكات؟ ئایا ئەنجامەكانی ئەو دوژمندارییە، بایی لێبوردەیی تێدا ماوە؟ ئایا دادگا و یاسا، دەتوانن چ رۆڵێك ببین بۆ دامركاندنەوەی ئەم ئازارانە و گیرساندنەوەی ئەم هەموو خوێنە چۆڕاوە؟
ئیتر كاتی ئه‌وه هاتووه كۆمەڵگەی كوردی لەجیاتی شۆكی رۆژانە و راچڵەكین و گریان بۆ قوربانیەكان و خویندنەوەی هەواڵەكان، بیر لە چارەسەر بكاتەوە، كاتی ئەوە هاتووە هەموو دەزگاكانی كۆمەڵگە، بە پەرلەمان و حكوومەت و میدیاكان و رۆشنبیران و رێكخراوە ناحكوومیەكان و ناوەندە ئایینییەكان و سەرجەم دەزگا و مینبەرەكانیەوە، بكەونە خۆ تا لەمە زیاتر سومعەی كۆمەڵگە و وڵاتەكەمان، بە تاوانەكانی ژنكوژی لەكەدار نەبێت.
پێویستە وانەی (لێبوردەیی) ببێتە مەنهەجێكی بەهێز و جدیی سیستەمی پەروەردە لە هەرێمی كوردستان، دەبێ بە هەموومان كارێك بكەین تیڕوانینمان بۆ ژن بگۆڕدرێت، دەبێ ئیتر بە یاسای توند دیاردەی بەخشینی كچان لەبری خوێن، رێگەی لێ بگیرێت، نەریتی سووك و پووچ سەرنجدانی ژن، دەبێ لە رەگوریشەوە بگۆڕین، ئەمە كولتووری رەسەنی كورد نیە، بەڵكوو لەدەرەوە بۆمان هاتووە، دەبێ عاقڵمەندانی كوردستان لێی بكۆڵنەوە و لە رەگەوە بیسووتێنن تا سەر هەڵنەداتەوە.